Quy tắc 6 chiếc lọ tài chính là gì? Công thức và cách áp dụng 2025

6 chiếc lọ tài chính là phương pháp quản lý cá nhân cực hiệu quả, được tác giả Harv Eker giới thiệu trong cuốn sách best-seller “Bí mật tư duy triệu phú”.

Quản lý tài chính cá nhân hiệu quả là tiền đề quan trọng giúp bạn sớm đạt được tự do tài chính. Tuy nhiên, dù đã áp dụng nhiều cách, nhiều người vẫn chọn bỏ cuộc giữa chừng vì mất kiên nhẫn hoặc không nhận thức rõ ảnh hưởng của việc quản lý tốt tài chính cá nhân.

Nếu bạn cũng đang gặp khó khăn trong quản lý tài chính, quy tắc 6 chiếc lọ là giải pháp lý tưởng mà bạn không thể bỏ qua. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Home Credit tìm hiểu quy tắc 6 chiếc lọ là gì và cách áp dụng quy tắc này để duy trì tình hình tài chính ổn định nhé!

Bài viết liên quan:

• 5 mẹo quản lý tài chính cho vợ chồng trẻ mới cưới
• Bí quyết quản lý tài chính cho Gen Z cực hiệu quả
• Hiểu về tài chính – cẩm nang quản lý tài chính thông minh

Quy tắc 6 chiếc lọ giúp bạn cân đối chi tiêu và kiểm soát dòng tiền hiệu quả hơn 

1. Hiểu về quy tắc 6 chiếc lọ tài chính

Quy tắc 6 chiếc lọ là phương pháp quản lý tài chính nổi tiếng, được triệu phú T. Harv Eker giới thiệu trong cuốn sách Bí mật tư duy triệu phú. Quy tắc này phân chia thu nhập của bạn thành 6 lọ và mỗi lọ đựng một phần tiền sử dụng cho các mục đích khác nhau. 

Tương tự như quy tắc 50/20/30, quy tắc 6 chiếc lọ cũng phân bổ thu nhập hàng tháng theo các tỷ lệ nhất định. Cụ thể, các lọ được phân chia như sau:

Lọ 1 - 55% chi tiêu cần thiết (NEC)

Theo quy tắc 6 chiếc lọ, lọ thứ nhất chứa 55% thu nhập của bạn. Đây là khoản tiền dành cho các khoản chi tiêu cần thiết, bao gồm tiền nhà, tiền điện - nước, tiền internet, điện thoại, tiền di chuyển, ăn uống,...

Là lọ chiếm phần trăm cao nhất trong tổng thu nhập, quỹ chi tiêu cần thiết giúp bạn đảm bảo bạn có được mức sống cơ bản theo nhu cầu. Nếu hiện đang chi tiêu quá 55% cho các khoản chi tiêu cần thiết, bạn nên xem lại và thực hiện cắt giảm chi phí cho những khoản không thực sự cần thiết.

55% thu nhập được sử dụng cho các khoản chi tiêu bắt buộc

Lọ 2 - 10% tiết kiệm dài hạn (LTS)

Tiết kiệm tiền là khoản tiền không thể thiếu, bất kể thu nhập của bạn cao hay thấp. Theo quy tắc 6 chiếc lọ, bạn nên dành 10% thu nhập vào chiếc lọ thứ 2 để tiết kiệm cho tương lai, giúp bạn có thể sớm đạt được mục tiêu tài chính của bản thân như mua nhà, mua xe, đi du lịch nước ngoài,...

Lọ 3 - 10% quỹ giáo dục (EDU)

Dù còn đi học hay đã đi làm, việc học để phát triển bản thân cũng là hết sức quan trọng. Quy tắc 6 chiếc lọ cho rằng, mỗi tháng bạn nên trích 10% thu nhập của mình và để vào chiếc lọ thứ 3 để chi tiêu cho các mục như mua sách, tài liệu, tham gia các khóa đào tạo, khóa học online, workshop,...

>>> Xem thêm: Điểm qua các chương trình giáo dục tài chính nổi bật nhất tại Việt Nam

Lọ 4 - 10% hưởng thụ (PLAY)

Lọ thứ 4 là khoản tiền để bạn tự thưởng cho bản thân mình sau những giờ làm việc và học tập căng thẳng, chứa 10% thu nhập hàng tháng.

Việc trích ra một phần thu nhập dành cho việc hưởng thụ là cần thiết. Và nếu quỹ PLAY của bạn không được tiêu xài liên tục, có thể bạn đang chưa dành đủ sự chăm sóc cho bản thân đấy!

Dành một phần tiền để tận hưởng cuộc sống cũng như lấy thêm động lực để kiếm tiền

Lọ 5 - 10% quỹ tự do tài chính (FFA)

Trong số 6 chiếc lọ tài chính, đây là chiếc lọ được dùng cho việc tiết kiệm lâu dài, học cách đầu tư và mở rộng các khoản thu nhập của bản thân. Quỹ dự phòng tài chính giúp bạn có được cuộc sống như mong muốn mà không phụ thuộc hay bị ảnh hưởng bởi bất kỳ yếu tố nào khác.

Bạn có thể tăng giá trị cho khoản FFA bằng cách gửi tiết kiệm, đầu tư, góp vốn kinh doanh cũng như các khoản thu nhập thụ động khác. Để nhanh chóng đạt được mục tiêu về tự do tài chính, bạn không nên sử dụng khoản tiền trong quỹ này, dù là vì bất cứ mục đích gì.

Lọ 6 - 5% quỹ từ thiện

Theo theo quy tắc 6 chiếc lọ, bên cạnh các khoản chi tiêu và tiết kiệm bắt buộc, bạn nên có thêm một khoản dành riêng cho các hoạt động từ thiện hoặc giúp đỡ người khác. Khoản từ thiện của bạn có thể nhiều hoặc ít, tùy thuộc vào sức khỏe tài chính của bản thân, chiếm khoảng 5% thu nhập hàng tháng.

Tùy theo tình hình tài chính cá nhân, bạn có thể trích một phần nhỏ để giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn

2. Lợi ích khi áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ trong quản lý tài chính cá nhân

Quy tắc 6 chiếc lọ không chỉ là nền tảng để bạn kiểm soát tài chính và tiến gần hơn tới tự do tài chính bền vững. Áp dụng nguyên tắc này, bạn sẽ nhận được những lợi ích sau:

• Dễ dàng kiểm soát dòng tiền: Khi áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ, tất cả các khoản thu, chi đều được phân chia minh bạch, có mục đích rõ ràng, giúp bạn nắm được tình hình tài chính chỉ trong một cái nhìn
• Bảo vệ an toàn tài chính cho bản thân và gia đình: Khi rủi ro ập đến (ốm đau, mất việc, biến cố…), bạn vẫn đủ khả năng ứng phó nhờ có quỹ dự phòng, tiết kiệm nếu tuân thủ đúng quy tắc 6 chiếc lọ
• Duy trì dòng tiền linh hoạt: Quy tắc 6 chiếc lọ giúp bạn chủ động trong các khoản chi tiêu thiết yếu như sinh hoạt, học hành, phát triển bản thân mà không phải “xâm phạm” đến khoản tiết kiệm
• Giảm nợ, tránh nợ xấu: Khi các khoản chi được kiểm soát chặt chẽ theo quy tắc 6 chiếc lọ, bạn sẽ hạn chế tối đa việc vay mượn, từ đó giảm gánh nặng tài chính và tránh rơi vào vòng xoáy nợ nần
• Tăng giá trị tài sản theo thời gian: Khoản đầu tư nhỏ nhưng đều đặn qua từng lọ giúp bạn từng bước xây dựng khối tài sản cá nhân và mở ra cơ hội tạo ra dòng tiền thụ động
• Lan tỏa giá trị tích cực đến cộng đồng: Chiếc lọ từ thiện giúp bạn chủ động trích một phần thu nhập để hỗ trợ những hoàn cảnh khó khăn. Hành động này góp phần lan toả những giá trị tích cực đến cộng đồng
• Tạo sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống: Chiếc lọ giải trí là “khoảng thở” dành riêng cho các hoạt động giải trí như xem phim, du lịch, ăn uống, giúp bạn giảm căng thẳng và cân bằng giữa công việc - cuộc sống. 

Áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ giúp bạn cân bằng giữa công việc và hưởng thụ cuộc sống

3. Cách áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ trong quản lý tài chính

Để triển khai phương pháp này đúng cách, bạn nên thực hiện theo 5 bước dưới đây:

3.1 Xác định mục tiêu tài chính cá nhân hoặc gia đình

Trước khi chia tiền vào từng lọ, bạn cần xác định rõ mục tiêu tài chính: bạn đang tiết kiệm và chi tiêu để làm gì?

Một số mục tiêu phổ biến có thể bao gồm:

• Mua nhà, mua xe, mua đất hoặc đầu tư tài sản lớn
• Tích lũy quỹ học hành cho con cái
• Du lịch định kỳ cùng gia đình
• Về hưu sớm
• Dành quỹ dự phòng cho tình huống khẩn cấp.

3.2 Thiết lập ngân sách thu - chi hàng tháng

Sau khi xác định các mục tiêu tài chính, bạn cần thiết lập ngân sách cá nhân. Việc này giúp bạn nắm được khả năng chi tiêu thực tế để tránh "vung tay quá trán". Đồng thời, ngân sách là nền tảng để áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ một cách chuẩn chỉnh, tránh “đổ tiền nhầm lọ”.

Hãy bắt đầu bằng cách ghi lại:

• Tổng thu nhập hàng tháng: lương, thu nhập thụ động, kinh doanh,…
• Tổng chi phí cố định: nhà ở, ăn uống, điện nước, học phí,…
• Các khoản chi không thường xuyên hoặc phát sinh.

>>> Xem thêm: Kế hoạch chi tiêu là gì? 3 bước lập kế hoạch chi tiêu đơn giản, hiệu quả 

3.3 Phân bổ thu nhập theo quy tắc 6 chiếc lọ

Sau khi đã thiết lập ngân sách chi tiêu, bước tiếp theo là phân bổ thu nhập theo quy tắc 6 chiếc lọ. Bạn có thể lựa chọn một trong hai cách dưới đây để thực hiện việc phân bổ:

• Sử dụng app quản lý chi tiêu: Những ứng dụng này thường cho phép bạn thiết lập tỷ lệ phần trăm cụ thể cho từng lọ và theo dõi dòng tiền tự động, từ đó tiết kiệm thời gian và tránh sai sót trong quá trình ghi chép
• Sử dụng phương pháp thủ công: Nếu không quen dùng công nghệ, bạn hoàn toàn có thể thực hiện việc phân bổ bằng các công cụ đơn giản như máy tính, bảng Excel hoặc sổ tay, giấy bút. 

>>> Xem thêm: Top công cụ quản lý tài chính cá nhân hiệu quả nhất 2025 

3.4 Theo dõi và điều chỉnh ngân sách

Để việc quản lý tài chính đạt hiệu quả, bạn cần theo dõi ngân sách một cách thường xuyên bằng cách ghi chép lại chi tiêu hàng tháng. Đây là một cách tiết kiệm tiền của người Nhật phổ biến mà bạn có thể tham khảo. 

Trong trường hợp bạn nhận thấy chi tiêu vượt quá thu nhập, hãy chủ động điều chỉnh lại ngân sách. Có thể là thay đổi tỷ lệ phân bổ giữa các lọ, cắt giảm chi tiêu không cần thiết hoặc điều chỉnh thói quen mua sắm.

3.5 Kiên trì thực hiện quy tắc 

Trong giai đoạn đầu, bạn có thể gặp khó khăn khi thay đổi thói quen chi tiêu hoặc cảm thấy phiền khi phải ghi chép, theo dõi thường xuyên. Tuy nhiên, nếu duy trì đều đặn, bạn sẽ dần hình thành được tư duy tài chính lành mạnh, tích lũy được quỹ dự phòng, hạn chế nợ xấu và từng bước đạt được mục tiêu tài chính dài hạn.

Kiên trì thực hiện quy tắc 6 chiếc lọ để hình thành được tư duy tài chính lành mạnh

4. Áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ với thu nhập 8 triệu đồng/tháng

Để hiểu rõ cách áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ, bạn có thể tham khảo cách phân bổ tiền cho các mục đích khác nhau với thu nhập 8.000.000 VNĐ/tháng như trong bảng sau:

5. Những biến thể của quy tắc 6 chiếc lọ 

Tùy vào mục tiêu sống và giai đoạn tài chính, bạn hoàn toàn có thể linh hoạt điều chỉnh quy tắc 6 chiếc lọ để phù hợp với tình hình thực tế. Dưới đây là một số biến thể phổ biến của quy tắc này:

• Biến thể đơn giản hóa (ít hơn 6 lọ): Biến thể này phù hợp với người mới bắt đầu quản lý tài chính cá nhân và hướng đến sự đơn giản. Ví dụ, bạn chỉ cần 3 - 4 lọ như “Chi tiêu thiết yếu”, “Tiết kiệm & Đầu tư”, “Hưởng thụ cá nhân” và “Quỹ khẩn cấp”. 
• Biến thể chi tiết hóa (nhiều hơn 6 lọ): Biến thể này dành cho người có thói quen kiểm soát chi tiêu chặt chẽ hơn. Ví dụ, bạn có thể tách lọ “Nhu cầu thiết yếu” thành lọ “Tiền nhà”, “Ăn uống”, “Đi lại”, “Hóa đơn”; lọ “Hưởng thụ” tách thành “Mua sắm”, “Cafe cuối tuần”. 
• Biến thể linh hoạt theo hoàn cảnh sống: Khi thu nhập thay đổi hoặc bạn bước sang các giai đoạn khác nhau của cuộc sống như kết hôn, có con nhỏ,… tỷ lệ phân bổ giữa các lọ nên được điều chỉnh. Ví dụ, người độc thân nên dành nhiều tiền hơn cho “Giải trí”, trong khi người nuôi con nhỏ nên tăng tỷ lệ cho “Chi tiêu thiết yếu”.
• Biến thể ưu tiên trả nợ: Nếu đang phải gánh các khoản vay, bạn nên tạo riêng một lọ “Trả nợ” và ưu tiên phân bổ ngân sách cho lọ này trước khi đầu tư hay hưởng thụ. Khi nợ dần giảm xuống, bạn có thể điều chỉnh lại tỷ lệ và quay về mô hình 6 lọ gốc.

Quy tắc 6 chiếc lọ có thể được áp dụng linh hoạt với các biến thể khác nhau

6. Những lưu ý khi áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ tài chính 

Dù quy tắc 6 chiếc lọ có thể áp dụng linh hoạt trong mọi quốc gia, mọi mức thu nhập, nhưng để tối ưu kết quả và tránh sai lệch trong quá trình thực hiện, bạn cần lưu ý những nguyên tắc sau:

• Xác định tỉ lệ phân bổ phù hợp cho từng lọ: Nếu mới bắt đầu quản lý tài chính cá nhân, bạn có thể “biến tấu” 6 chiếc lọ thành 3-4 chiếc lọ để dễ quản lý hơn, việc phân chia tỉ lệ cũng trở nên dễ dàng hơn
• Tuân thủ đúng nguyên tắc, không "đảo lọ" tùy tiện: Mỗi chiếc lọ được thiết kế với một mục tiêu rõ ràng, vì vậy việc lấy tiền ở lọ này để dùng cho mục đích của lọ khác sẽ làm mất đi tính kỷ luật trong quản lý tài chính
• Hình thành và duy trì thói quen tài chính đều đặn: Việc quản lý tài chính hiệu quả theo quy tắc 6 chiếc lọ không đến từ cảm hứng nhất thời mà là kết quả của những thói quen kỷ luật hàng tháng
• Chủ động tạo thêm nguồn thu nhập thụ động: Bên cạnh việc kiểm soát chi tiêu, bạn nên tìm cách tăng thu nhập bằng các hoạt động như đầu tư nhỏ, làm thêm hoặc kinh doanh online…để sớm đạt được tự do tài chính
• Chọn kênh tiết kiệm và đầu tư phù hợp: Một nguyên tắc quan trọng là không dồn toàn bộ tiền vào một kênh duy nhất. Bạn nên theo dõi sát sao diễn biến thị trường để phân bổ vốn vào các đa dạng các hình thức đầu tư nhằm sinh lời hiệu quả
• Tiết kiệm ngay khi nhận lương: Thông thường, mọi người sẽ tiết kiệm trên phần còn dư lại sau khi đã chi tiêu. Tuy nhiên, nếu muốn đạt được các mục tiêu tài chính, bạn nên tiết kiệm trước, sau đó mới phân bổ ra các khoản chi tiêu.

Bí quyết áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ hiệu quả nằm ở việc tuân thủ đúng quy tắc 

7. Những câu hỏi liên quan đến quy tắc 6 chiếc lọ tài chính

7.1 Nếu thu nhập thấp, tôi có thể áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ không?

Bạn hoàn toàn có thể áp dụng quy tắc này ngay cả khi thu nhập thấp. Hãy bắt đầu với số tiền nhỏ trước, thậm chí chỉ 10.000 - 20.000 đồng cho mỗi lọ, miễn là duy trì được thói quen phân chia tiền hợp lý.

7.2 Tôi có cần phải dùng lọ thủy tinh hoặc phong bì thật để chia tiền thành 6 phần không?

Bạn có thể chia tiền mặt vào lọ hoặc phong bì để dễ hình dung cách quản lý. Tuy nhiên, bạn có thể sử 6 tài khoản ngân hàng khác nhau, ví điện tử hoặc app quản lý chi tiêu để phân chia thu nhập dễ dàng hơn. 

7.3 Nếu một khoản chi vượt ngân sách trong lọ thì tôi nên làm gì?

Nguyên tắc của phương pháp này là không lấy tiền ở lọ khác để bù. Nếu thiếu tiền trong một lọ, bạn nên điều chỉnh thói quen chi tiêu, trì hoãn khoản mua sắm không cần thiết hoặc tìm cách tăng thu nhập để bù vào tháng sau. 

7.4 Quy tắc 6 chiếc lọ có giúp tôi giàu lên nhanh chóng không?

Đây không phải là phương pháp làm giàu cấp tốc mà là công cụ rèn luyện tư duy và thói quen quản lý tiền bạc lành mạnh. Lợi ích lớn nhất khi áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ là bạn luôn biết rõ tiền của mình đang dùng cho việc gì và có kế hoạch dài hạn cho tương lai.

7.5 Nếu một tháng không tiêu hết tiền ở một lọ, tôi nên làm gì với phần dư?

Bạn có thể giữ nguyên phần dư đó trong lọ như quỹ dự phòng cho tháng sau, hoặc chuyển sang lọ “Tiết kiệm dài hạn” để tăng hiệu quả tài chính. Tránh dùng số dư này vào các khoản chi tiêu không cần thiết vì sẽ làm mất cân bằng kế hoạch tài chính mà bạn đang xây dựng.

Hi vọng rằng bài viết trên đã giúp bạn hiểu hơn về quy tắc 6 chiếc lọ tài chính, cách phân bổ cũng như các bí kíp để quản lý chi tiêu cá nhân một cách hiệu quả nhất. Nếu có thể kiên trì thực hiện theo phương pháp này, việc quản lý tiền bạc và cân đối chi tiêu của bạn sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều, trở thành tiền đề cho việc đạt được tự do tài chính sau này. 

Nếu bạn muốn tham khảo thêm những mẹo quản lý tài chính hiệu quả, đừng quên truy cập Cẩm nang Tài chính số Toàn diện của Home Credit nhé!

----

Blog Home Credit - Cẩm nang Tài chính số Toàn diện 

Tài chính không chỉ là những con số mà còn là chìa khóa mở ra sự tử chủ và ổn định trong cuộc sống. Với Blog Cẩm nang Tài chính số Toàn diện, Home Credit sẽ giúp bạn: 

• Nắm vững kiến thức về tín dụng và nợ để tránh các rủi ro tài chính 
• Hiểu rõ kiến thức tài chính tổng quan và cách quản lý tài chính cá nhân hiệu quả 
• Học cách quản lý chi tiêu và kiểm soát dòng tiền, từ kiếm tiền, tiết kiệm cho đến đầu tư theo năng lực, hướng đến độc lập và tự do tài chính 
• Thực hiện thanh toán dễ dàng, an toàn, từ mua sắm đến các hóa đơn thiết yếu 

Chủ động hiểu về tài chính cũng chính là cách để bạn vững tâm trước mọi quyết định lớn nhỏ. Truy cập trang Cẩm nang Tài chính số Toàn diện của Home Credit ngay hôm nay!